Strona Parafii Rzymskokatolickiej p.w. Wszystkich Świętych w Siemoni

Historia

Historia

Dzieje parafii w Siemoni są ściśle związane z burzliwą i skomplikowaną historią naszej Ojczyzny i Kościoła. Siemonia do roku 1178 należała do ziemi krakowskiej. W miarę rozwoju poszczególnych ośrodków i wzrostu ich znaczenia zaczęto organizować sieć parafialną. Wiemy ze źródeł historycznych, że parafia w Siemoni została odnotowana w 1224 roku.

 

Dnia 3 listopada 1225 roku biskup krakowski Iwo Odrowąż konsekrował kościół w Siemoni pw. Wszystkich Świętych. Parafia Siemonia prawdopodobnie została wykrojona z obszaru wielkiej parafii św. Małgorzaty w Bytomiu obejmującej obszar kasztelani bytomskiej. Skład parafii w XII -XIV wieku nie jest znany. Dopiero w Księdze uposażeń diecezji krakowskiej Jan Długosz /ok. 1450-1470/ opisał uposażenie i miejscowości do niej należące.W tym czasie do parafii Siemonia należały następujące miejscowości: Siemonia, Gawczyce, Dobieszowice, Łubianki, Rogoźnik, Korzystki, Strzyżowice, Góra, Twardowice, Myszkowice i Brzękowice. Do 1790 roku Siemonia leżała w granicach księstwa biskupiego w Siewierzu.

 

W II i III rozbiorze Polski dawne Księstwo Siewierskie, okręg Częstochowy, Kłobucka i Pilicy przypadły Prusom, które z tych ziem utworzyły tzw. Nowy Śląsk, a od 1801 został on inkorporowany do diecezji wrocławskiej. Te struktury diecezjalne przetrwały tylko 7 lat. Po powstaniu Księstwa Warszawskiego w 1807 roku nastąpiły także zmiany w organizacji kościelnej w następstwie, których Siemonia wraz dekanatem siewierskim wróciła do diecezji krakowskiej.Nowe zmiany w organizacji diecezjalnej miały miejsce po kongresie wiedeńskim /1815 roku/, który przyniósł nowy podział ziem polskich.


Od 1821 roku Siemonia należała do dekanatu siewierskiego i diecezji krakowskiej, która rządzona była przez administratora apostolskiego z siedzibą w Kielcach. W związku z wyznaczeniem granic diecezji postulowano, aby się one pokryły z granicami politycznymi. Chodziło bowiem o to, aby terytorium diecezji nie leżało poza granicami państwowymi. Problem ten dotyczył dwóch wsi Bobrownik i Żychcic leżących po drugiej strony granicznej rzeki Brynicy /terytorium państwa pruskiego/. W następstwie tego obie wsie włączono do parafii w Siemoni i nie zadośćuczyniono prośbom tamtejszych włościan o utworzenie samodzielnej parafii aż do

1907 roku.


Po powstaniu listopadowym /1830 r./ Siemonia przechodziła bardzo trudny okres w swoich dziejach. Władze carskie zabroniły biskupowi krakowskiemu Karolowi Skórkowskiemu, popierającemu powstanie, wykonywać władzy kościelnej nad częścią diecezji krakowskiej położonej w Królestwie Polskim, co spowodowało rozdwojenie tejże diecezji na kielecko-krakowską. W 1882 roku papież Leon XIII w specjalnej bulli „kielecką część diecezji krakowskiej odłączył od Krakowa i utworzył z niej diecezję kielecką”.
Parafia siemońska do roku 1863 należała do dekanatu siewierskiego, który został w tym roku zniesiony a powołano dekanat będziński. Parafia pw. Wszystkich Świętych w Siemoni przynależała od 1925 roku do diecezji częstochowskiej, a od roku 1992 należy do nowopowstałej diecezji sosnowieckiej. Aktualnie w jej skład wchodzą następujące miejscowości: Siemonia, Góra Siewierska, Twardowice, Wymysłów, Brzękowice Górne i Brzękowice Wał. Parafia liczy 3116 wiernych. Obecnie, proboszczem w parafii siemońskiej jest ks. Marek Wyjadłowski.

 

rozdzielnik_krotki


STAN KOŚCIOŁA I UPOSAŻENIA

 

Kościół, zbudowany z kamienia polnego na wapnie w 1220 roku był budowlą skromną, jednonawową z prostokątnym prezbiterium w stylu romańskim.Stał przy drodze siewierskiej, na podmokłym miejscu, otoczony cmentarzem mógł pomieścić 200 osób.

 

Z czasem ta średniowieczna budowla przestała odpowiadać wzrastającej w ludność parafii.
Rozkwit siemońskiej świątyni nastąpił za rządów ks. plebana F. Bernarda Petrycego, kiedy to dokonano wielu prac. Na odnowionych ścianach wisiały portrety plebanów i przedstawicieli szlachty siemońskiej. Kościół zyskał wyjątkowo bogaty wystrój wewnętrzny. Odnowiony ołtarz główny w 1682 roku konsekrował ks. bp. sufragan krakowski Michał Oborski. W ołtarzu głównym znajdował się obraz M. B. Wniebowziętej. Na ścianach prezbiterium wisiały obrazy 12 apostołów. Drugi ołtarz murowany, konsekrowany również przez biskupa Oborskiego, zawierał starożytny obraz Matki Bożej i był otoczony szczególnym kultem wśród parafian. W trzecim ołtarzu pw. św. Izydora widniał obraz przedstawiający tego świętego i został konsekrowany w 1678 roku przez Bpa Krakowskiego Andrzeja Trzebickiego. Jego fundatorką była Elżbieta Twardowska, zaś namalował go Stanisław Legencki [Ligęcki], malarz
z Tarnowskich Gór

 

Na ścianach kościoła umieszczone były epitafia szlachty z parafii Siemonia. Na chórze stał ufundowany przez ks. Petrycego ośmiogłosowy organ wykonany w 1675 roku przez organmistrza z Siewierza Jana Stojkowicza. W szafach, w zakrystii przechowywano szaty i wyposażenie liturgiczne. W 1776 roku został wystawiony nowy, czwarty z kolei ołtarz pod wezwaniem św. Nepomucena. Inne obiekty zostały w tym czasie odnowione i pozłocone. Wewnątrz świątyni położono nową drewnianą podłogę. Na zewnątrz kościół został wzmocniony przyporami, od zachodu wybudowano nową dzwonnicę pokrytą blachą. Jak widać zasługi ks. Petrycego były bardzo doniosłe. Przez długie lata kościół pozostał bez ważnych prac. Dokonane wówczas inwestycje były widoczne jeszcze w XIX wieku. Za zasługi dla parafii siemońskiej w XVIII wieku należy wyróżnić ks. Jana Prussa, który w latach 1764-1788 był plebanem. Po księdzu Prussie parafię objął Stanisław Jasiński, który zrezygnował z Siemoni i 1798 roku przeszedł do Koziegłów.


Za czasów pruskich, czyli w okresie przynależności Siemoni do Nowego Śląska, w 1799 roku parafię objął Ślązak ks. Ignacy Feige i zarządzał nią, do 1822, kiedy to z powodu choroby umieszczono go w klasztorze w Krakowie, gdzie zmarł cztery lata później. W 1822 roku, w Siemoni nastał jako administrator wikary z Grodźca, ks. Jakub Garbaczyński. Proboszczem został na początku 1826 roku, pełniąc tę funkcję przez 33 lata.


Wikariusze w parafii Siemonia występowali już od schyłku XVI do schyłku XVIII wieku. Za duszpasterzowania ks. Stanisława Jasińskiego /1788-1798/ w pracy parafialnej uczestniczył wikariusz Mateusz Świerczak. Prawdopodobnie ks. Feige nie miał do pomocy wikariusza, gdyż dopiero w roku 1821, w związku z przyłączeniem Bobrownik i Żychcic władze kościelne przydzieliły wikariusza, ks. Karola Sitkowkiego. Brak jest wiadomości o wikariuszu za pasterzowania wspomnianego powyżej ks. J. Garbaczyńskiego.
Bliskim współpracownikiem plebana był organista. Znamy z nazwiska kilku z nich. W roku 1801 był to Walenty Kozłowski, jego następcą został Wojciech Paluchowski, który w dokumentach występuje jako organista i dyrektor szkoły. Krótko w Siemoni występuje organista Franciszek Krupiński. Nowym organistą i jednocześnie nauczycielem szkółki elementarnej przy kościele parafialnym został Franciszek Jurczyński. W 1840 roku jako organista występuje Mateusz Domakiewicz. Listę siemońskich organistów w pierwszym półwieczu XIX wieku zamyka Walenty Chłądzyński. Szkoła parafialna w Siemoni posiadała starą tradycję, sięgającą jeszcze XVI wieku.


Włościanie siemońscy za czasów rządu pruskiego /w okresie tzw. Nowego Śląska / wystawili własnym kosztem szkołę. Kierownikiem tej szkoły był organista siemoński, począwszy od Wojciecha Paluchowskiego aż do roku 1858, kiedy to nieremontowany budynek popadł w ruinę. Podobny los stał się udziałem szpitala, czyli przytułku parafialnego, na którego prowadzenie zabrakło środków. Z tego samego powodu nie udało się wyremontować starego dworu w Siemoni z przeznaczeniem dla ubogich.
Od 1793 roku obowiązki dzwonnika i grabarza pełnił Jan Grafowski. Cmentarz ogrodzony murem otaczał kościół. Pół wieku później, w roku 1858 cmentarz był już zlokalizowany poza wsią, przy drodze do Będzina.

W 1799 roku parafia liczyła około 1200 wiernych, by w 1826 powiększyć ich liczbę do 2820 a w roku 1858 osiągnąć 3562.


W 1881 roku dzięki ofiarności ks.proboszcza Wincentego Dobrzyńskiego i pomocy parafian został zbudowany nowy murowany kościół w stylu neogotyckim o trzech nawach, z jedna wieżą i sygnaturką, który został konsekrowany w 1883 roku przez biskupa kieleckiego Tomasza Kulińskiego.
W latach 1891-1912 w parafii siemońskiej pasterzował ks.Ludwik Gałuszko,a po nim jego siostrzeniec ks.Adam Iwiński.
Od 1920 roku proboszczem w Siemoni został ks. prałat Bolesław Pieńkowski, który poniósł znaczne zasługi dla odbudowy kościoła. Wybudował też dom parafialny. Lata wojny nie przyniosły zniszczeń materialnych kościołowi poza rekwiracją dzwonów przez okupanta.

 

W latach 1950-1957 proboszczem w parafii siemońskiej był ks. Stanisław Poroszewski, po nim ks. Ewaryst Szopiński. 5 lutego 1958 roku wybuchł pożar, który strawił wnętrze kościoła przynosząc ogromne straty. Po uzyskaniu zgody władz na odbudowę rozpoczęto prace remontowe. Od 1961 roku, najpierw jako wikariusz, rozpoczął pracę duszpasterską ks. Tadeusz Strzelczyk. Proboszczem był wówczas ks. Wojciech Kaczmarczyk. Kontynuowano wówczas szereg prac remontowych i inwestycyjnych. Wspomniany powyżej ks. Tadeusz Strzelczyk przez 31 kolejnych lat pełnił funkcję proboszcza w tutejszej parafii realizując liczne przedsięwzięcia gospodarcze i pracę duszpasterską do 2011 roku.

 

Zasady przetwarzania danych

Dotyczące danych z formularza wysyłanych ze strony.

Dane z powyższego formularza będą przetwarzane przez naszą firmę jedynie w celu odpowiedzi na kontakt w okresie niezbędnym na procedowanie przekazanej sprawy. Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne do przetworzenia zapytania. Każda osoba posiada prawo dostępu do swoich danych, ich sprostowania i usunięcia oraz prawo do wniesienia sprzeciwu wobec niewłaściwego przetwarzania. W przypadku niezgodnego z prawem przetwarzania każdy posiada prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego. Administratorem danych osobowych jest Parafia Rzymskokatolicka p.w. Wszystkich Świętych, siedziba: 42-595 Siemonia, .Kościuszki 65.